تب خندق (Trench fever) یا تب 5 روزه(Five day fever)، نوعی بیماری غیرشایع و نسبتاً" جدی است که توسط شپش منتقل می شود. تب خندق، کشنده نیست اما ناتوان کننده است. این بیماری، اولین بار در جنگ جهانی اول در بین سربازانی که در خندقها بودند دیده شد و به همین دلیل تب خندق نامگذاری شد. این بیماری تاکنون به اسامی مختلفی نامگذاری شده است مانند تب ولهاینیا (Wolhynia fever)، تب استخوان ساق پا (shin bone fever) و بیماری هیس - ورنر (His-Werner disease). عامل این بیماری ریکتزیا کوئینتانا (Rickettsia quintana)میباشد که شپش آن را در موقع خونخواری میبلعد. نام جدید این باکتری، بارتونلا کوئینتانا (Bartonella quintana)است. عامل بیماری بر خلاف ریکتزیاهای دیگر ضرری برای شپش ندارد چون وارد سلولهای بدن شپش نمیشود. در این بیماری نیز مدفوع شپش آلوده کننده است. انتقال بیماری مانند تیفوس اپیدمیک از طریق مدفوع آلوده شپش یا لهشدن آن از راه زخم یا غشای مخاطی میباشد